Last van de overgang? Niet alleen vrouwen komen in de overgang, ook sommige mannen. Laat schaamte los en blijf niet zitten met klachten, adviseert verpleegkundig overgangsconsulente Désirée Groot-Engelsman.
Last van de overgang? Niet alleen vrouwen komen in de overgang, ook sommige mannen. Laat schaamte los en blijf niet zitten met klachten, adviseert verpleegkundig overgangsconsulente Désirée Groot-Engelsman.
Wat is de overgang eigenlijk?
,,Het is de fase rondom de laatste ongesteldheid. Elke vrouw komt in de overgang. De een ervaart alleen meer klachten dan de ander. Ongeveer 80 procent van de 1,7 miljoen vrouwen die jaarlijks in de overgang komt heeft er last van. Zo’n 5 procent wordt er serieus door belemmerd in het dagelijks leven. Rond de 20 procent ondervind nauwelijks klachten. De dag waarop een vrouw een jaar lang niet heeft gemenstrueerd heet de menopauze, maar dan kunnen klachten nog wel even aanhouden.’’
Hoe lang duurt de overgang dan?
,,Ongeveer tien jaar. Bij de mannelijke overgang, ofwel de andro/penopauze, is dat moeilijker te zeggen.’’
Omdat?
,,Niet elke man in de overgang komt. Het gaat om een relatief kleine groep van 12-25 procent. Veel mannen komen in de zogeheten midlifecrises terecht: de man die zijn vrouw verruilt voor een jonger exemplaar, een boot koopt, zijn haar verft en naar de sportschool gaat. Maar door een aantal risicofactoren kan de andro/penopauze kan best gevaarlijk zijn.’’
O, wat dan?
,,Bij de meeste mannen neemt het testosteron gehalte geleidelijk af, maar bij die 12-25 procent gaat de daling veelte snel. Het afnemen van de testosteronwaarde gaat gepaard met een dalende spiermassa en een stijgende vetmassa, vooral in de vorm van het welgeaarde bierbuikje. Dat kan leiden tot overgewicht, waardoor je diabetes type 2 kunt krijgen. Daardoor heb je een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Vaak gaat dat gepaard met een hoge bloeddruk. Door het overgewicht kunnen er ook ademhalingsproblemen ontstaan tijdens de slaap. De bekende slaapapneu’s kunnen een verhoogd risico geven op hersenbloedingen. In medische termen: de deadly quartet. Als je hier niets aan doet kun je hieraan zelfs komen te overlijden.”
Erectieproblemen vallen er dus niet onder?
,,Jawel, maar daar kan de ‘gewone’ man ook last van krijgen.’’
Welke klachten kunnen vrouwen dan hebben?
,,Zij kan last hebben van twee typen klachten: de typische en atypische. Onder typische klachten valt onder andere een onregelmatige menstruatiecyclus, opvliegers en urogenitale veranderingen zoals vaginale atrofie. De a-typische klachten van de overgang zijn nachtzweten, hartkloppingen, droge slijmvliezen, geheugen- en concentratiestoornissen, somberheid, tintelingen in handen en voeten en nog een hele waslijst.”
Niet gemakkelijk die overgang.
,,Klopt, en dat niet alleen. Vaak is het zo dat de klachten bij beide tegelijkertijd gaan opspelen, dus daar gaat al een gedeelte van je winst. Dan komt daar bovenop dat er in diezelfde periode vaak meer verandert: je wordt mantelzorger, ouders vallen weg, er lopen puberende kinderen in huis, het lege nest syndroom (kinderen die uit huis gaan) speelt op. Er is vaak veel onbegrip naar elkaar toe en dat maakt deze tijd extra moeilijk.’’
Kun je daar dan nog iets aan doen?
,,Weet dat je er niet alleen voor staat. De overgang hoort nou eenmaal bij het leven. Erken dat, accepteer het en wees je ervan bewust. Ga dan opzoek naar oplossingen. Je hoeft niet rond te lopen met klachten. Ga naar de huisarts of plan een consult bij een overgangsconsulent, dat geldt voor zowel mannen als vrouwen. Het is mogelijk samen in therapie te gaan om weer op één lijn te komen. Schakel een maatschappelijk werker in of volg cognitief gedragstherapie bij een psycholoog. Er niet over praten is de makkelijkste weg, maar die weg brengt je nergens.’’
Tips van de expert
- Plan een spreekuur bij de menopauze poli
,,Voor vrouwen met zeer ernstige klachten bestaan gespecialiseerde menopauze poli’s in het ziekenhuis. Echter bestaat er geen andro/penopauze poli voor mannen. Wel kun je te allen tijde bij een overgangsconsulent terecht. Tijdens een consult wordt er gekeken waar de meeste klachten zitten. Deze zullen hierdoor niet verdwijnen, maar het kan wel helpen comfortabel door de overgang heen te komen.’’ - Let op je voeding
,,Je wordt ouder en je stofwisseling verandert. Je hebt nou eenmaal minder nodig dan vroeger. Leef en eet daarom gezond, beweeg voldoende en ga verstandig om met alcohol. Roken is hoe dan ook uit den boze.’’
- Stop je kop niet in het zand
,,Wees geen struisvogel, als je je kop in het zand steekt kom je nergens. Ben je bewust dat je niet de enige bent en dat je aan de meeste klachten gewoon iets kunt doen.’
LEES OOK: