Van een jonge onzekere tiener die opzoek was naar zijn identiteit, naar een zelfverzekerde negentienjarige Tristan Kwaks met een lage stem. Tristan vertelt over zijn transitie van vrouw naar man. “Ik kan oprecht zeggen dat ik nu gelukkig ben met alles wat ik nu heb en ik heb ook vertrouwen in de toekomst.”
Hoe kwam je erachter dat je liever als man door het leven wilde gaan?
“Dat begon op de middelbare school. Ik kreeg steeds meer vragen over mijn identiteit en ging ik mij ook anders kleden. Het vuurtje is pas echt gaan branden toen ik aan mijn theateropleiding begon op het Koning Willem I college in Den Bosch. Ik leerde daar veel mensen kennen die ook transgender waren of aan het experimenteren waren met hun identiteit. Ik ontmoette toen Yael, die ook transgender is. Ik voerde veel gesprekken met hem over mijn twijfels over mijn identiteit. Op dat moment ontdekte ik dat ik dit pad wilde gaan belopen. Nu is Yael ook mijn vriend geworden. Dat is echt superfijn, want je deelt het transgender zijn met iemand die er echt alles van weet.”
Wat voor fases heb je doorlopen rondom je transitie?
“Ik zit inmiddels alweer acht maanden aan testosteron. Dit betekent dat ik echt pure hormonen toegediend krijg, waardoor ik zowel fysieke als interne mannelijke veranderingen heb gekregen. Zo is mijn stem echt een stuk lager geworden en heb ik baardhaar gekregen. Ook is mijn spiermassa aanzienlijk gegroeid. Tijdens mijn behandelingen bij de genderpoli waar ik gesprekken moest voeren over mijn transitie heb ik echt een mix van emoties gevoeld. Aan de ene kant vond ik het superfijn dat ik met iemand kon praten over mijn gendertransitie, maar aan de andere kant heb ik wel echt te lang in het systeem daar rondgelopen. Vanwege mijn mentale gezondheid mocht ik niet verder met mijn transitie.”
Er zitten dus mindere kanten aan de begeleiding in de genderpoli?
“Ja zeker. Wat erg lastig is voor een transgender patiënt is dat ze je behandeling dus op stop zetten als jouw mentale gezondheid niet stabiel is. Ik ben van mening dat dat juist bijdraagt aan het verslechteren van je mentale gesteldheid. Je mag dan niet door met het proces, wat je wel heel graag wilt. Ik zie dat nu ook terug als ik naar mijn eigen proces kijk, want ik heb me de afgelopen zeven maanden door de hormonen nog nooit zo goed gevoeld. Ik hoop dat ze dit ooit aanpassen of dat er een betere regeling voor komt. Daarnaast moeten er ook veel meer mensen opgeleid worden wat betreft genderzorg. Ik heb het laatste half jaar geen gesprekken gehad met een psycholoog, omdat er simpelweg niemand beschikbaar was.”
Wat weten mensen niet over een gendertransitie?
“Het leven in het verkeerde lichaam kan lastig en frustrerend zijn. Ik denk dat je als transgender een ander soort haat hebt voor je lichaam. Laat ik voorop stellen: Elke vorm van lichaamshaat is erg, dus niet alleen die bij transgender. Ik heb lichaamsdelen die niet van mij zijn en niet bij mij horen, dat klopt niet in mijn hoofd. Iemand die niet blij is met zijn lichaam, maar nog wel bijvoorbeeld borsten heeft die passen bij het hoofd. Mensen denken dat ik pillen moet slik voor mijn toediening van hormonen, maar dat is een fabel. Je krijgt gewoon een dikke naald in je reet gestoken, haha. Dat doet best pijn, maar het hoort erbij. En soms denken mensen ook dat een piemel gewoon ineens aangroeit, dat vind ik wel grappig.”
Hoe kijk je naar reacties van je omgeving en overtuigingen van anderen?
“Ik heb nog nooit direct nare reacties gehad over mijn identiteit. Een paar jaar terug stond ik daar wel heel anders in en was ik erg onzeker over mogelijke reacties uit mijn omgeving. Nu boeit het me allemaal geen ene reet meer wat mensen van me vinden. Het beïnvloedt mijn staat van zijn niet meer en ik ben zo zelfverzekerd geworden. Ik wil aan anderen meegeven dat je niet bang moet zijn om verschillende labels op jezelf te plakken. Het is niet erg als je nog zoekende bent, zolang je je maar comfortabel voelt met je identiteit. Het is iets opmerkelijks dat de mens altijd alles wil begrijpen of relativeren. Sommige dingen zijn gewoon niet te begrijpen als je het niet bent, dus dan maken we er maar een hokje voor.”
Hoe kijk je nu naar de toekomst?
“Laatst heb ik een gesprek gehad en mijn borstoperatie gaat begin zomervakantie plaatsvinden. Daar ben ik echt heel blij mee. Ik ga binnenkort alles regelen voor mijn paspoort, zodat deze aangepast wordt van vrouw naar man. Wat erna gebeurt, geen idee. Dat zien we dan wel. Mijn borstoperatie is voor mij wel echt een hoogtepunt. Een geslachtsoperatie is op dit moment voor mij niet het belangrijkste. Ik ben gewoon blij met wat ik nu heb. Ik kan oprecht zeggen dat ik nu gelukkig ben met alles wat ik nu heb en ik heb ook vertrouwen in de toekomst. Drie jaar geleden zei ik dat ik ‘de kooi had geopend met een sleutel waarvoor ik blind was’ en nu draag ik die sleutel wel echt om m’n nek. Alle hokjes en deurtjes gaan open, met soms een beetje geduld, maar de wereld ligt aan mijn voeten.”