Branderig gevoel tijdens het plassen, jeuk bij je schaamstreek of wondjes bij je anus? Edward de Haan, sociaal verpleegkundige seksuele gezondheid bij de GGD Hart voor Brabant: “Een seksueel overdraagbare aandoening (soa) is écht geen pretje. Schroom daarom bij twijfel niet een test in te plannen.’’
In de meeste gevallen kun je een soa krijgen door onveilige seks te hebben met iemand die besmettelijk is. Bovendien kan je een soa krijgen door bij iemand in bed te liggen, te beffen, pijpen, dezelfde vibrator of dildo te gebruiken, je droog te vegen met eenzelfde handdoek, hetzelfde scheermesje te gebruiken, bij wrijving, vingers en anale seks. ”Een soa bestaat uit bacteriën, parasieten en virussen. Ze komen in vele soorten’’, aldus de sociaal verpleegkundige.
Via slijmvliezen, huid en bloed
De bekendste soa’s chlamydia en gonorroe komen via je slijmvliezen in je lichaam. Deze slijmvliezen zitten in je penis, vagina, anus, keel en mond. Maar soa’s kunnen ook via je huid naar binnen komen. De Haan: “Denk daarbij aan schurft. Alleen al door bij elkaar in bed te liggen, kun je deze soa krijgen.’’ Ook herpes genitalis, genitale wratten en mycoplasma komen via je huid. Tot slot kan een soa via je bloed naar binnen dringen. Dat geldt voor hiv, syfilis en hepatitis B.
Jeuk in je bilspleet
Niet iedereen krijgt klachten van een soa. Volgens de sociaal verpleegkundige is dat erg gevaarlijk: “Dan blijf je er namelijk mee rondseksen, of lopen natuurlijk, en voor je het weet besmet je een hoop mensen.’’
Mocht je toch klachten krijgen, bestaan deze voor vrouwen vaak uit verandering in kleur, geur en samenstelling van afscheiding. Mannen kunnen last hebben van vocht of pus uit hun penis. Ook na geslachtsverandering is het mogelijk soa’s op te lopen. “Je kunt wondjes, wratten of blaasjes op en rondom je geslachtsdelen krijgen, pijn of een branderig gevoel ervaren bij het plassen, jeuk in je bilspleet hebben en bijvoorbeeld koorts krijgen’’, aldus De Haan.
Onveilige seks
Mocht je het vermoeden hebben dat je een soa hebt óf ben je gewaarschuwd door iemand met een soa, laat je dan testen. De Haan: “Dit kan gewoon bij de huisarts, maar dan gaan de kosten wel van je eigen risico af.’’ Daarentegen is de GGD gratis, maar om daarvoor in aanmerking te komen moet je bijvoorbeeld klachten hebben, een waarschuwing hebben gekregen, onder de 25 jaar zijn, als man seks hebben met mannen of terugkomen uit gebieden waar veel soa’s voorkomen zoals Azië, Afrika, Zuid- en Midden-Amerika en Oost-Europa.
Bij zowel de huisarts als de GGD word je in principe getest op de twee meest voorkomende soa’s chlamydia en gonorroe. Mocht ander onderzoek nodig zijn, bijvoorbeeld bloedonderzoek, dan hoor je dit van de verpleegkundige.
De Haan legt uit dat velen de GGD als laagdrempelig ervaren: “Alleen jij weet van je testafspraak. Voor uitwonende studenten is het vaak ook makkelijker omdat ze geen huisarts in de buurt hebben.’’
Soa-test getest
Uit een enquête van Sexplain blijkt dat de drempel voor het afnemen van een soa-test relatief hoog ligt omdat de respondenten niet weten hoe zo’n test er nou eigenlijk aan toe gaat. Respondenten die al eens een afspraak hadden gemaakt vonden het alles meevallen. Anderen gaven aan het toch wel behoorlijk spannend te vinden omdat ze geen idee hebben. Daarom bracht de redactie van Sexplain een kijkje bij GGD Hart voor Brabant, waar hoofdredacteur Mayee ook voor het eerst een soa-test afnam om te laten zien hoe het er in werkelijkheid aan toe gaat.
Tekst gaat verder onder de video
Na uiterlijk twee weken krijg je de uitslag via een sms-bericht. Mocht het foute boel zijn, word je gebeld. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter. “Met medicatie is een soa na ongeveer een week uit je lijf. Voorkom dat je ermee blijft zitten, dan kunnen de klachten verergeren en kun je anderen blijven besmetten.’’
Tips van sociaal verpleegkundige bij GGD Hart voor Brabant Edward de Haan
1. Zorg dat je altijd een condoom op zak hebt. Beste is als je ruzie onderling krijgt over wiens condoom je gaat gebruiken.
2. Drink niet te veel alcohol. Neem tussendoor water, want dan blijf je helderder. Anders maak je keuzes waar je misschien achteraf spijt van krijgt.
3. Als je gaat stappen met vrienden, spreek dan vooraf af elkaar in de gaten te houden. Als iemand de groep verlaat, weet je ervan af en eventueel te hulp schieten.
4. Ga naar een spreekuur van Sense (Sense Online Coach Noord-Brabant / Zeeland | Sense.info). Hier worden zowel problemen als leuke dingen en tips en tricks op seksueel gebied besproken.
Bron: Thuisarts.nl
