De afkorting LHBTIQA staat voor lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender, intersekse, queer en aseksueel. Vaak wordt achter LHBTIQA nog een plusje gezet. De plus staat voor andere seksuele oriëntaties en genderidentiteiten die ook bij de gemeenschap horen. De weg van de LHBTIQA naar het heden is een lange geweest, we hebben het voor je op een rijtje gezet.
Begin 20e eeuw
In 1911 wordt artikel 248bis ingesteld. In dit wetsartikel staat dat seksuele handelingen tussen minderjarige homoseksuelen (dat waren in deze tijd jongeren onder de 21) en volwassenen strafbaar zijn. Het wetsartikel is gebaseerd op een theorie. Volgens deze theorie zou een volwassene een jongere homo kunnen maken aan de hand van seksueel contact.
Vervolgens besluit advocaat Dhr. Jacob Schorer in 1912 na de invoering van artikel 248bis, Het Nederlandsch Wetenschappelijk Humanitair Komitee (NWHK) op te richten. Met dit comité hoopte Jacob Schorer ervoor te zorgen dat homoseksuelen gelijke rechten krijgen als heteroseksuelen in Nederland. Hij wilde mensen laten inzien dat homoseksualiteit is aangeboren.
Jaren 50
In 1946 wordt de ‘Shakespeare Club’ opgericht. De Shakespeare Club is een vereniging die zich richt op emancipatie van LHBTI ’s. Mensen konden hier ook terecht voor culturele activiteiten en gesprek. Drie jaar later veranderd de naam van de Shakespeare Club naar het ‘Cultuur- en Ontspanningscentrum (COC).
In 1952 opent het COC twee discotheken in Amsterdam. In het nachtleven zijn er een aantal kroegen die veel homoseksuele bezoekers hebben, maar lang niet iedereen durft hier heen te gaan. Er hangen veel jongenshoeren rond met het doel een klant te scoren. De homokroegen worden wel gewoon toegestaan door de politie, ondanks dat de politie zich zou moeten focussen op ‘homo-overlast’.
In 1952 brak wereldwijde media-aandacht uit voor de eerste transvrouw. Christine Jorgensen, die Amerikaans was, werd in Kopenhagen transvrouw. In het geheim werd Amsterdam, tussen 1954-1955, de plek waar nog velen andere geslachtsoperaties plaatsvonden.
Jaren 60
In 1963 publiceert het COC een verhaal van een homoseksuele schrijver in haar tijdschrift. In de publicatie spreekt de schrijver, Gerard Reve, openlijk over zijn homoseksualiteit.
Een jaar later, in 1964, spreekt de eerste homo zich uit over zijn geaardheid op televisie.
In 1965 wordt in Amsterdam de eerste leerbar (uitgaansgelegenheid voor homo’s) geopend. De leerbar is niet alleen de eerste in Amsterdam, maar ook de eerste in heel Europa.
In 1968 wordt de eerste sociëteit voor homojongeren opgericht. Zij wil jongeren onder de 21 jaar een mogelijkheid bieden om sociëteiten en bardancings te bezoeken.
In 1969 is de eerste homodemonstratie van Europa. Jongeren komen bijeen op het Binnenhof in Den Haag en eisen dat artikel 248bis wordt afgeschaft.
Lees ook: ABC – LGBTQ+ om bepaalde begrippen beter te begrijpen
Jaren 70
In 1971, twee jaar na de demonstratie in Den Haag, wordt wetsartikel 248bis afgeschaft.
In 1972 wordt de actiegroep ‘Paarse September’ opgericht. De actiegroep verzet zich tegen de hetero-maatschappij. De slogan van de groep is ‘Lesbisch zijn als politieke keuze’. Door deze slogan wordt de groep gezien als een feministische lesbische actiegroep.
In 1973 wordt het COC met ‘Koninklijke Goedkeuring’ erkent als vereniging.
In 1973 komt Coos Huijsen, parlementariër, als eerste politicus openlijk uit de kast in de Tweede Kamer. Na hem volgen nog andere politici.
Vanaf 1974 mogen lesbiennes en homoseksuelen in het leger. Hiervoor werden ze afgekeurd vanwege psychische instabiliteit.
Jaren 80
In 1981 komt AIDS voor het eerst voor in Amerika. Omdat niet duidelijk is wat er aan de hand is, noemen de Amerikanen het ‘gay cancer’. Slachtoffers waren zodanig verzwakt dat ze niet meer herstelden en uiteindelijk overleden. Aanvankelijk dacht men dat het alleen onder homo’s seksueel overdraagbaar was. Al snel bleek dat de ziekte ook slachtoffers maakte onder geïnjecteerde drugsgebruikers, mensen met donorbloed en heteroseksuelen. In Nederland doet AIDS zijn intrede in 1983.
In 1984 is er een grote demonstratie tegen ‘potenrammerij’ in Amsterdam. Potenrammerij is geweld tegen homo’s en door deze demonstratie wordt het geweld tegen homoseksuelen een politiek thema.
Naar aanleiding van de demonstratie tegen potenrammerij, neemt de politie een nieuwe rol in. De politie dient nu als beschermer van de homobeweging, eerst was zij meer een bedreiging. In 1981 begint de politiek met het ontwikkelen van een officieel homobeleid.
In 1985 wordt de wet op geslachtswijziging aangenomen in Nederland. Iedereen, behalve zes christelijke partijen, stemde vóór de geslachtswijzigingswet.
In 1987 wordt het Homomonument opgericht in Amsterdam.
Het monument maakt grote indruk over de wereld, er komen dan ook veel buitenlandse homotoeristen op af. Het homomonument staat niet alleen als herinnering voor de onderdrukking van homoseksuelen, maar ook als teken om toekomstige generaties te inspireren in hun strijd tegen de discriminatie.
Jaren 90
In 1993 komt er een wet die discriminatie op basis van seksuele geaardheid verbiedt. Ondanks deze wet, konden mensen hier met beroep op hun eigen identiteit toch vaak onderuit komen.
In 1995 wordt een hersenonderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat transseksualiteit in de hersenen aangetoond kan worden. Het onderzoek wordt wereldwijd verspreid en bevestigd dat transseksualiteit geen onzin is.
In 1998 vindt de eerste ‘Canal Pride’ plaats in Amsterdam. Hierbij varen ruim 45 boten door de grachten.
21e eeuw
Op 1 april 2001 worden de eerste homohuwelijken gesloten in Amsterdam. De huwelijken worden gesloten door voormalig burgemeester Job Cohen.
In 2012 maakt het Ministerie van Onderwijs lessen over seksuele en genderdiversiteit verplicht in het voortgezet onderwijs.
In 2020 biedt het Nederlandse kabinet excuses aan, aan transgenders. Ze doen dit vanwege een wet die op een inhumane manier met geslachtsoperaties omging. Hij stelde harde eisen voor mensen die van geslacht wilden veranderen. Zo zijn er veel mensen onvruchtbaar geraakt door castraties of sterilisaties. Ook moesten ze hun lichaam zoveel mogelijk laten aanpassen door vele hormonen te gebruiken. Zij krijgen nu een tegemoetkoming van 5000 euro. Deze bovengenoemde wet is in 2014 al aangepast, maar de excuses en tegemoetkoming kwam later.